Begin 2018 is de restauratie van een schipvenster en het Coppelstockraam afgerond. De twee vensters waren zichtbaar sterk aangetast door ontwrichtende kristalvorming (zout) binnen de montants en tracering aan de interieurzijde. Dit uit zich in verpulvering van het natuursteen. Onderhoud was hard nodig aangezien steendelen naar beneden vielen.
Restauratie 2017
Na het plaatsen van het steigerwerk is begonnen met het demonteren van de glas-in-lood panelen van het schipvenster. Hiervan is uitvoerig de conditie van het glas, de loodprofielen en de bindroeden onderzocht. Met deze informatie kon een duidelijk beeld geschetst worden hoe het herstelwerk aangepakt zou moeten worden. De oorspronkelijke glas-in-lood panelen zijn voornamelijk hersteld en opnieuw geplaatst en niet gereconstrueerd. Deze werkzaamheden zijn uitgevoerd door Jilleba uit Leiden in samenwerking met glasatelier Leenders uit Nijmegen. Na het verwijderen van de beglazing heeft het restauratie bedrijf Meesters In de middenmontants en traceringen gedemonteerd en op de werkplaats, aan de hand van het oorspronkelijke ontwerp de nieuwe montants en traceringen vervaardigd. Na het herstel van de zijmontants en de montage van de nieuwe vensters is het herstelde glas-in-lood teruggeplaatst.
Het bijzondere gebrandschilderde glas-in-lood van het Coppelstockraam werd voorafgaand aan de restauratie beschermd door kopergaas. Dit gaas was behoorlijk gecorrodeerd en veroorzaakte leksporen op zowel het gebrandschilderde glas als op het omliggende natuursteen en metselwerk. Tijdens de aanbesteding is reeds rekening gehouden met het vervangen van het kopergaas door gelaagd glas. De uitdaging was om het bestaande detail waarbij de dekstrips geklemd zaten met spieën aan te passen voor een detail met voorzetbeglazing. Door het verlengen van de draadeinden zijn we erin geslaagd de dekstrips aan de binnenzijde vast te zetten waardoor de spieën aan de buitenzijde terug konden komen. Omdat er bij het toepassen van voorzetglas vaak spiegeling ontstaat is er besloten om een nieuw soort ontspiegeld glas toe te passen. Dit glas heeft niet de doffe uitstraling van het bekende ontspiegelde glas maar is daarentegen helder.
Het is voor het kerkbestuur van groot belang om vast te stellen hoe de staat van de overige vensters is en welke kosten er in de toekomst te verwachten zijn voor herstel. Daarom is in nauw overleg met TNO besloten om van alle vensters foto’s te maken met behulp van een drone. Deze foto’s zijn door TNO en Walraad architecten beoordeeld. Hieruit bleek dat een aantal blokken nader geïnspecteerd dienden te worden met behulp van een hoogwerker. Naast deze opname vind ook een onderzoek plaats naar de aanwezigheid van zouten in een aantal montants (zonder schade) van het verwijderde schipvenster en het Coppelstockraam. Deze onderzoeken hebben inmiddels plaats gevonden en TNO heeft een rapportage hierover opgesteld.
We kijken wederom terug op een mooi project dat goed is verlopen. Een ieder heeft meegewerkt om efficiënt en innovatief te werken met respect voor het monument. Het project is mede mogelijk gemaakt door restauratiesubisidie van de Provincie Zuid-Holland, Brim-subsidie door de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed en bijdragen van de gemeente Brielle en de vereniging Vrienden van de Sint- Catharijnekerk.
Geschiedenis
De Sint Catharijnekerk is een in aanleg groots opgezette kruisbasiliek, waarvan alleen het driebeukige schip en de ingebouwde toren is voltooid. De bouw van de kerk is begonnen in 1462. De kerk is een indrukwekkend staaltje van de Brabantse late gotiek met zuilen voorzien van krulkoolkapitelen en zijbeuken met kruisribgewelven. Van de stenen overwelving van het middenschip zijn slechts de aanzetten voltooid. In de kap van de zijbeuken en de gevels van het middenschip zijn de inkassingen voor de nooit uitgevoerde luchtbogen zichtbaar. De kapconstructie bestaat uit een driedubbel stapelgebint welke in Brugge vervaardigd is. Dit is een voorbeeld van de zogenaamde handelsgotiek.
Walraad architecten is in het verleden nauw betrokken geweest bij verschillende werkzaamheden met betrekking tot het onderhoud van de kerk. Walraad senior was al betrokken bij de restauratie in 1950 en het groot onderhoud in 1985. Na 1985 heeft Walraad architecten diverse meerjaren onderhoudsplannen opgesteld en begeleid. In 2000 is onder begeleiding van Walraad architecten de oostgevel gerestaureerd. In 2016 is de toiletgroep van de Catharijnekerk gemoderniseerd en aangepast. Tevens heeft Walraad architecten onderzoek gedaan naar de beschadigingen aan het houtwerk van de dooptuin en het toepassen van infrarood verwarming om verdere schade aan het houtwerk van de dooptuin te voorkomen. Vorig jaar zijn het Coppelstockraam aan de westkant van de zuidbeuk en één van de schipvensters in ere hersteld.